เสียง : ซับไทย

8.7/10

ดูหนัง Harakiri (1962) ฮาราคีรี คว้านท้อง Seppuku หรือ Harakiri คือพิธีกรรมอย่างหนึ่งของซามูไร เมื่อมีเหตุให้ต้องสูญเสียเกียรติ ศักดิ์ศรี หรือไม่สามารถอดรนทนต่อบางสิ่งอย่างได้ จึงกระทำอัตวินิบาตกรรมด้วยการคว้านท้องไส้ แต่นั่นสมควรได้รับยกย่องเชิดชูสูงสุดจริงๆนะหรือ?, “ต้องดูให้ได้ก่อนตาย” บุคคลที่ฆ่าตัวตาย ทางการแพทย์ นักจิตวิทยา ให้ข้อสรุปว่ามักเกิดจากปัญหาทางจิต ชีวิตไม่ได้รับการเติมเต็ม หรือเกิดทัศนะคติบางสิ่งอย่างคลาดเคลื่อนไป ค่านิยมซามูไรสมัยก่อนก็เฉกเช่นกัน ได้รับการปลูกฝัง…ไม่รู้ตั้งแต่ยุคสมัยไหน (หลักฐานบันทึกไว้เก่าแก่สุด ค.ศ. 1180 โดย Minamoto no Yorimasa) ตายในสนามรบคือเกียรติ และกระทำ Seppuku/Harakiri ถือเป็นการพิสูจน์ศักดิ์ศรีลูกผู้ชาย ผมเคยสงสัยมาโดยตลอดว่าทำไม ‘เกียรติ’ ในภาษาไทยอ่านพ้องเสียงคำว่า ‘เกลียด’ จนหลายครั้งสร้างความเข้าใจผิดๆ แถมนัยยะความหมายมีทิศทางตรงกันข้ามกันเลยนะ! นี่อาจสื่อได้ถึง บางสิ่งอย่างมักไม่เป็นดั่งเปลือกนอก/ภาพลักษณ์ที่พบเห็นได้ยินเรียนรู้มา Harakiri (1962) คือภาพยนตร์ระดับ Masterpiece ของผู้กำกับ Masaki Kobayashi ที่ได้ทำการคว้านท้องไส้ด้วยกริชไม้ไผ่ ล้วงนำเอาข้อเท็จจริงจากภายใน กระชากหน้ากากสังคม/การเมืองการปกครองประเทศญี่ปุ่น ยุคสมัยหลังสงครามโลกครั้งที่สอง ได้อย่างเจ็บปวดรวดร้าวแสนสาหัส ความลุ่มลึกของเนื้อเรื่องราว ต้องยกเครดิตให้นักเขียนบท Shinobu Hashimoto หนึ่งในขาประจำผู้กำกับ Akira Kurosawa ร่วมกันสร้างสรรค์ผลงานเลื่องชื่ออย่าง Rashômon, Ikiru, Seven Samurai ฯ เปิดประตูวงการภาพยนตร์ญี่ปุ่นสู่ระดับนานาชาติสากล และโคตรไฮไลท์จริงๆคือไดเรคชั่นผู้กำกับ Kobayashi มีความเนิบนาบเชื่องช้า (เกือบๆเท่าผลงานของ Carl Theoder Dreyer) แต่เก็บรายละเอียดได้อย่างประณีตวิจิตร ทุกสิ่งอย่างล้วนมีนัยยะแฝงซ่อนเร้น และโครงสร้างเรื่องราวค่อนข้างละม้ายคล้ายคลึง Rashômon เริ่มต้นด้วยการมาถึงประตู ค่อยๆเปิดเผยบางสิ่งจากเล่าเรื่องย้อนอดีต (Flashback) แต่กลับตารปัตรตรงที่ข้อเท็จจริงมีเพียงหนึ่งเดียว ขึ้นอยู่กับมุมมองตัวละคร/ของผู้ชมเอง จะพบเห็นว่าฝั่งฝ่ายไหนถูก-ผิด ดี-ชั่ว สมควรครุ่นคิดแสดงออกมาเช่นไร